Entübe Nedir? Neden Yapilir?

Entübe, solunum yetmezliği olan hastalara solunum desteği sağlamak amacıyla uygulanan bir tıbbi müdahaledir. Bu işlem, solunum sistemi enfeksiyonları, ciddi travmalar, bilinç kaybı durumları veya cerrahi müdahaleler gibi çeşitli tıbbi durumlar nedeniyle solunum fonksiyonlarını kaybeden hastalara uygulanır. Entübasyon, hastanın akciğerlerine oksijen sağlamak ve karbondioksiti atmasını sağlamak için solunum yolunu açık tutar. Bu yazımızda, entübasyonun ne olduğunu, nasıl uygulandığını ve hangi durumlarda gerektiğini daha detaylı şekilde ele alacağız.

Entübe Hangi Durumlarda Uygulanır?

Entübasyon, çeşitli tıbbi durumlar ve acil durumlar için gerekebilir. İşte entübasyonun uygulandığı bazı durumlar:

• Solunum Yetmezliği: Akciğerlerin yeterince oksijen alamaması veya karbondioksit atamaması durumunda entübasyon gerekebilir. Bu durum, solunum sistemi enfeksiyonları, akciğer hasarı, akciğer ödemi gibi birçok nedenle oluşabilir.
• Bilinç Kaybı: Bilinç kaybı veya yetersiz solunum kontrolü durumunda, hastanın solunumunu desteklemek için entübasyon yapılabilir. Bu durum, kafa travması, ilaç zehirlenmesi veya narkotik aşırı doz gibi birçok nedenle ortaya çıkabilir.
• Cerrahi Müdahale: Cerrahi işlemler sırasında hastanın solunumu kontrol altında tutulmalıdır. Genel anestezi altında yapılan cerrahi müdahalelerde, hastanın solunumunu sağlamak ve kontrol etmek için entübasyon yapılabilir.
• Yaralanma veya Travma: Ciddi yaralanmalar, yanıklar, kaza sonrası travmalar gibi durumlarda, hastanın solunum fonksiyonlarını desteklemek için entübasyon gerekebilir.
• Anestezi Yönetimi: Bazı cerrahi işlemler veya medikal prosedürler için derin sedasyon veya genel anestezi uygulanırken, entübasyon kullanılabilir. Bu, hastanın solunumunu kontrol altında tutmak ve anestezi sırasında havayolu açıklığını sağlamak için gereklidir.

Entübasyon, hastanın durumuna bağlı olarak birkaç saat veya gün boyunca devam edebilir. Bu süre boyunca, hastanın solunumu ve oksijen seviyeleri yakından izlenir ve entübasyonun ne zaman çıkarılacağına karar verilir.

Entübasyon Nasıl Uygulanır?

Entübasyon, deneyimli bir sağlık profesyoneli tarafından uygulanmalıdır. İşlem genellikle aşağıdaki adımları içerir:

1. Hazırlık: Entübasyon öncesinde, hastanın durumu değerlendirilir ve gerekli ekipmanlar hazırlanır. Bu ekipmanlar arasında entübasyon tüpü (endotrakeal tüp), laringoskop (hava yolunu görmek için kullanılan bir cihaz), tüp yerleştirme jelleri veya sıvılar, steril eldivenler ve solunumu izlemek için cihazlar bulunur.
2. Pozisyon Alma: Hastanın başı, boyun ve vücut pozisyonu uygun bir şekilde ayarlanır. Genellikle, hastanın başı hafifçe yukarı kaldırılır ve boyun hafifçe geriye doğru eğilir.
3. Anestezi ve Sedasyon: Entübasyon sırasında hastanın bilincini kapamak ve rahatlatmak için anestezi ve sedatif ilaçlar verilir. Bu, hastanın işlem sırasında acı hissetmesini önler ve solunumu kolaylaştırır.
4. Ağız ve Boğazın Temizlenmesi: Sağlık profesyoneli, hastanın ağzını ve boğazını temizler ve gerekiyorsa aspirasyon yapar (mukus veya diğer sıvıları temizler).
5. Tüp Yerleştirme: Laringoskop yardımıyla, sağlık profesyoneli entübasyon tüpünü hastanın ağzına veya burnuna yerleştirir ve trakeaya (hava yoluna) doğru yönlendirir. Tüp, doğru konuma yerleştirildikten sonra, balon şişirilerek tüpün hava kaçağı olmadan sabitlenmesi sağlanır.
6. Tüpün Yerleştirilmesinin Doğrulanması: Tüpün doğru konuma yerleştirildiğinden ve solunumun devam edebileceğinden emin olmak için oksijen seviyeleri ve solunum sesleri izlenir. Gerekirse tüpün pozisyonu ayarlanır.
7. Tüpün Sabitlenmesi: Entübasyon tüpü, hastanın ağzına veya burnuna takılan özel bir cihazla veya bantlarla sabitlenir.

Entübasyon işlemi, hastanın durumuna ve sağlık profesyonelinin deneyimine bağlı olarak değişebilir. İşlem sırasında hastanın solunumu, dolaşımı ve genel durumu sürekli olarak izlenir ve gerektiğinde müdahale edilir.

Entübasyon Kaç Gün Sürer?

Entübasyon süresi, hastanın durumuna, tedavi gereksinimlerine ve temel nedenlere bağlı olarak değişir. Bazı hastalarda entübasyon birkaç saat kadar kısa sürebilirken, diğerlerinde günler veya hatta haftalar boyunca devam edebilir. Örneğin, cerrahi müdahaleler sırasında geçici bir solunum desteği gerekebilirken, solunum yetmezliği, travma sonrası durumlar veya ciddi enfeksiyonlar gibi durumlarda entübasyon süresi daha uzun olabilir.

Entübasyonun süresi, hastanın solunum fonksiyonlarının ne kadar hızlı toparlanabileceğine, temel tıbbi durumunun iyileşme hızına ve entübasyonun komplikasyonlarına bağlı olarak belirlenir. Hastanın solunumu ve genel durumu düzeldiğinde, entübasyon tüpü çıkarılabilir ve hastanın normal solunumunu sağlayabilmesi için alternatif tedavilere geçilebilir.

Ancak, bazı hastalarda entübasyonun uzun süreli olması gerekebilir ve bu durumda hastanın uzun dönem solunum desteğine veya solunum cihazlarına ihtiyacı olabilir. Bu nedenle, entübasyon süresi her hasta için farklı olabilir ve genellikle sağlık ekibinin sürekli değerlendirmesi ve takibi gerektirir.

Entübe Riskleri Nelerdir?

Entübasyon, bir dizi potansiyel riski beraberinde getirebilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:

• Enfeksiyon: Entübasyon tüpünün yerleştirilmesi sırasında veya sonrasında enfeksiyon riski vardır. Bu, tüpün ağız veya burun yoluyla yerleştirilmesi sırasında mikropların hava yoluna girmesiyle veya tüpün uzun süre yerinde kalması nedeniyle gelişebilir.
• Havayolu Hasarı: Entübasyon tüpü, hava yolunun içine yerleştirildiğinde, yanlış yerleştirme veya tüpün sertleşmesi gibi durumlarda hava yoluna zarar verebilir. Bu durum, ses tellerinde hasara, gırtlak veya trakeada ülserasyona veya enfeksiyona neden olabilir.
• Mukus Birikimi: Entübasyon tüpü, normalde ağzı veya burnu kapalayan bir engel oluşturduğu için hastanın doğal olarak mukusu temizlemesi zorlaşır. Bu, mukus birikimine ve solunum yolunu tıkayan mukus pıhtılarının oluşmasına neden olabilir.
• Aspirasyon: Entübasyon sırasında veya sonrasında, mide içeriğinin veya diğer vücut sıvılarının solunum yollarına kaçması ve akciğerlere zarar vermesi riski vardır. Bu, mukusun veya yiyecek parçacıklarının tüp etrafında birikmesi veya tüpün yanlış yerleştirilmesi durumunda olabilir.
• Ses Kısıklığı: Uzun süreli entübasyon, ses tellerine baskı yapabilir ve ses kısıklığına neden olabilir. Bu, tüpün doğru pozisyonda olmaması veya tüpün uzun süreli kullanımıyla ilişkili olabilir.
• Trakeostomi İhtiyacı: Uzun süreli entübasyon gerektiren hastalarda, entübasyon tüpü yerine trakeostomi adı verilen bir cerrahi işlem gerekebilir. Bu işlemde, trakeaya doğrudan bir delik açılır ve solunum tüpü yerleştirilir.

Bu riskler, entübasyonun yapıldığı koşullara, hastanın durumuna ve işlemi gerçekleştiren sağlık profesyonelinin deneyimine bağlı olarak değişebilir. İlgili tüm riskler, hasta ve sağlık ekibi arasında detaylı bir değerlendirme yapılırken dikkate alınmalıdır.

Entübasyon İşlemini Kim Uygular?

Entübasyon işlemi genellikle bir doktor veya yoğun bakım ünitesinde görev yapan deneyimli bir anesteziyoloji uzmanı, acil tıp uzmanı veya kritik bakım uzmanı tarafından uygulanır. Bu sağlık profesyonelleri, entübasyon işlemi için gerekli eğitimi almış ve deneyim kazanmış kişilerdir.

Ayrıca, bazı durumlarda acil bir entübasyon gerekebilir ve bu durumlarda acil tıp doktorları, anestezi teknisyenleri veya acil tıp teknisyenleri gibi acil tıp personeli tarafından da entübasyon işlemi gerçekleştirilebilir.

Entübasyon işlemi, hastanın durumuna, entübasyonun nedenine ve hangi sağlık profesyonellerinin mevcut olduğuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ancak, bu işlemi gerçekleştiren herkesin gerekli eğitimi ve deneyimi olmalıdır çünkü entübasyon işlemi, hastanın hayati fonksiyonlarını doğrudan etkileyen kritik bir müdahaledir.

Entübasyon İşlemi Sırasında Beslenme Nasıl Olmalı?

Entübasyon sırasında hastanın beslenmesi genellikle enteral veya parenteral yollarla sağlanır. İşte entübe bir hastanın beslenmesiyle ilgili bazı bilgiler:

Enteral Beslenme

Enteral beslenme, entübasyon tüpü aracılığıyla besin maddelerinin doğrudan mide veya ince bağırsaklara verilmesidir. Bu beslenme şekli, sindirim sistemini aktif olarak kullanabilen hastalar için tercih edilir. Bir enteral beslenme formülü, besin içeriği ve sıvılar tüp aracılığıyla hastaya verilir. Enteral beslenme, hastanın beslenme ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur ve sindirim sistemi fonksiyonlarını korur.

Parenteral Beslenme

Parenteral beslenme, sindirim sisteminin kullanılamadığı veya emiliminin yetersiz olduğu durumlarda kullanılır. Bu durumda, besin maddeleri intravenöz (damar içi) yolla hastanın dolaşım sistemine verilir. Parenteral beslenme genellikle enteral beslenme mümkün olmadığında veya geçici bir önlem olarak kullanılır.

Entübasyon altındaki hastaların beslenme ihtiyaçları, hastanın durumuna, entübasyon süresine ve tedavi planına bağlı olarak değişir. Sağlık ekibi, hastanın beslenme ihtiyaçlarını belirler ve uygun bir beslenme planı oluşturur. Bu süreçte, hastanın enerji ihtiyacı, protein gereksinimi, sıvı dengesi ve diğer beslenme faktörleri dikkate alınır. Beslenme desteği, hastanın iyileşme sürecini desteklemek ve vücut fonksiyonlarını korumak için önemlidir.